Sovetunio

Sovetunio estis la lando en Eŭrazio, ekzistanta en 1917-1991.

Citaĵoj

Zbigniew Brzeziński

	« [pri la Dua mondmilito] …malvenko de Germanio estis definita precipe de du ekstereŭropaj venkintoj — Usono kaj Sovetunio… » — Zbigniew Brzeziński, La granda ŝaktabulo: Usona dominado kaj ĝiaj imperativoj [1997]

« En la fina jaro de la 20-a jarcento la eŭropanoj kaj unuavice la francoj pompe deklaris, ke Eŭropo en plej proksima tempo ekhavos “sendependajn eblecojn en la kampo de la tutmonda sekureco”. Sed, kiel baldaŭ montris la milito en Afganio, tiu promeso estis simila al la fama sovetia kredigo pri historia venko de la komunismo, “montriĝanta ĉe horizonto”, do ĉe la imagita linio, foriĝanta dum proksimiĝo al ĝi. » — Zbigniew Brzeziński, La elekto: tutmonda dominado aŭ tutmonda gvidado [2004]

	« Inter Sovetunio fine de ĝiaj tagoj kaj Usono komence de la 21-a jarcento vere videblas maltrankviliga simileco. » — Zbigniew Brzeziński, Strategia vizio: Usono kaj la krizo de tutmonda potenco [2012]

	« [pri Hitlero] La unua eraro estis, konkerinte Eŭropon, sed ankoraŭ militante kontraŭ Britio, ataki Sovetunion, kaj la dua — deklari militon kontraŭ Usono, sen eliri el morta batalo kontraŭ Sovetunio kaj Britio. » — Zbigniew Brzeziński, Strategia vizio: Usono kaj la krizo de tutmonda potenco [2012]

Erich Fromm

	« Malgraŭ malprivatigo de produktadaj rimedoj, la vorto “socialismo” iĝis en Rusio falsa, ĉar tie vastajn amasojn de loĝantaro manipulas ĉiopova burokrataro; eĉ se tia sistemo de administrado kapablas agi je ekonomiaj interesoj de plejparto de la popolo, ĝi neeviteble malhelpas evoluon de libereco kaj individuismo. » — Erich Fromm, Fuĝo for de libereco [1941]

	« Ĉe certaj kondiĉoj [Sovetia] Rusio eble povus vivi sen teroro, sed ĝi certe ne povis ekzisti sen sistemo de totala burokratigo, tio estas sen fremdiĝo. » — Erich Fromm, La sana socio [1955]

	« Efektive malegaleco de enspezoj en [Sovetia] Rusio estas oble pli granda ol en Usono aŭ Britio. » — Erich Fromm, La sana socio [1955]

	« …malestimo al individuo kaj liaj homaj ecoj en [Sovetia] Rusio estas oble pli forta ol en iu ajn kapitalisma lando. » — Erich Fromm, La sana socio [1955]

Eric Hoffer

« Sin bazi sur atestoj de la sentoj kaj racio estas herezo kaj perfido. Kontraŭvole oni ekpensas, kiom multe da malkredo necesas por ekkredi. Tio, kion ni komprenas kiel blindan kredon, estas subtenata per sennombraj malkredoj. La fanatikaj japanoj en Brazilo dum jaroj rifuzadis kredi, ke Japanio malvenkis. La fanatika komunisto rifuzas kredi al iu ajn malbona por Rusio sciigo, li eĉ rifuzas kredi al propraj okuloj, kiam li propraokule vidas kruelan mizeron en la sovetia Promesita Lando. » — Eric Hoffer, La vera kredanto [1951]

« Tuj post la “homo de la vorto” ricevis agnoskon flanke de la potenculoj, li kutime trovas bombastajn argumentojn por stariĝi ĉe la flanko de la fortuloj kontraŭ la malfortuloj. Lutero, unue defiinta la regantan eklezion kaj kunsente parolinta pri la “malriĉa, sentitola popolo”, poste, kiam li unuiĝis kun germanaj princetoj, deklaris: “Dio preferus ekzistadon de la registaro, eĉ de la plej aĉa, ol permesi al la amaso diboĉi, kiel ajn ĝi estu prava pri tio”. Bourke, kiun aŭspiciis lordoj kaj aristokratoj, parolis pri la “porka plebaro” kaj rekomendis al la malriĉuloj “paciencon, laboron, ŝparemon kaj religion”. La dorlotitaj per gloro kaj flato “homoj de la vorto” en la bolŝevisma Rusio, kiel antaŭe en la Nazia Germanio, ne sentas bezonon stariĝi ĉe la flanko de la persekutatoj kaj teroratoj kontraŭ senkompataj gvidantoj kaj ilia sekreta polico. » — Eric Hoffer, La vera kredanto [1951]

« Kaj ĉe la bolŝevisma, kaj ĉe la nazia reĝimoj haveblas fajna kompreno de graveco de la rilatoj inter la “homoj de la vorto” kaj la ŝtato. En la bolŝevisma Rusio verkistoj, pentristoj, sciencistoj ĝuas privilegiojn de la reganta tavolo. Ili ĉiuj estas superaj ŝtatoficistoj. Cetere ili devas sekvi la partian linion, sed tio estas nura disciplino, al kiu subiĝas la tuta elito. Kio koncernas Hitleron, do li havis diable realisman planon: ĉiujn sferojn de la scio fari monopolo de la elito, kiuj devos regi lian mondan imperion; la restajn sennomajn amasojn Hitlero planis teni duonedukitaj. » — Eric Hoffer, La vera kredanto [1951]

Henry Kissinger

	« La eksa Sovetunio estis milita superpotenco kaj samtempe ekonomia nano. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

« Ekde la tempo de la Franca revolucio sur horizonto de la eŭropa diplomatio aperis nenio eĉ proksimume simila al Sovetunio. Unuafoje dum pli ol 100 jaroj unu el landoj oficiale dediĉis sin al faligo de la ekzistanta ordo. Francaj revoluciuloj strebis ŝanĝi karakteron de la ŝtata sistemo; bolŝevistoj, farinte plian paŝon, proponis neniigi la ŝtaton mem. Tuj post kiam la ŝtato malaperos, laŭ vortoj de Lenin, ne plu necesos diplomatio, nek ekstera politiko. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

« Principo de kunekzistado estos jen kaj jen proponata de Sovetunio dum sekvaj 60 jaroj, ĉe tio reago de la kontraŭa flanko restos konstanta: demokratiaj landoj ĉiufoje bonvenigos proklamon de principo de paca kunekzistado fare de Sovetunio kiel signon de transiro al konstanta paca politiko. Tamen komunistoj siavice ĉiam pravigis periodojn de paca kunekzistado per tio, ke proporcio de la fortoj nuntempe malfavoras al konfrontiĝo. De tio sekvis kompreneble konkludo, ke se tiu proporcio de la fortoj ŝanĝiĝos, do ŝanĝiĝos ankaŭ fideleco de bolŝevistoj al la principo de paca kunekzistado… Piko de tia politiko estis certe la pakto inter Hitlero kaj Stalino en 1939. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« Ĉiaj intertraktoj kun la sovetiaj diplomatoj transformiĝis je elprovado de eltenemo; ne eblis atendi iujn ajn cedojn ĝis la estro de la sovetia delegacio konvinkiĝis persone – kaj speciale ĝis li konvinkis tiujn, kiuj legis liajn telegramojn en Moskvo – ke estas atingita la lasta limo de flekseco de la alia flanko. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« Sovetiaj intertraktantoj – kaj Andrej Gromiko estis la vera majstro de la ludo – sciis brile lacigi la oponantojn, kiuj estis ŝarĝitaj je firmaj ideoj kaj trafitaj de senpacienco atingi solvon de problemo. Aliflanke, ili havis kutimon ne vidi arbaron malantaŭ la arboj. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« [opinio de H. Freeman Mattews en 1946] Usono, kiel li asertis, dominas en la maroj kaj aero, Sovetunio ne havas egalulojn surtere. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« [pozicio de Usono rilate Sovetunion] Ĝis Sovetunio estis konservanta sian ideologion, intertraktoj estis konsiderataj sensencaj. Post ŝanĝo de kurso solvo estus atingita aŭtomate. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« El miloj da artikoloj, verkitaj post la fino de la Dua mondmilito, “La fontoj de sovetia konduto” de George F. Kennan, estas tute speciala fenomeno. Tiu verkita je klara lingvaĵo, plena je arda argumentado literatura adaptaĵo de la Kennana “Longa telegramo”, levas demandojn rilatajn al la sovetia defio ĝis nivelo de filozofio de historio. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« Aserto pri morala identeco de la usonaj kaj sovetiaj agoj iĝis karaktera trajto de radikala kritiko dum la tuta periodo de la Malvarma milito. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

« [pri deziro de Winston Churchill intertrakti kun Sovetunio en la 1950-aj jaroj] Usonaj gvidantoj aljuĝis deziron de Winston Churchill intertrakti al proksimiĝanta maljunula demenco. Efektive Churchill estis absolute sinsekva en siaj agoj, insistante je intertraktoj same dum la milito kaj tuj post ĝia fino, kaj ankaŭ en la periodo kiam unuafoje estis vortumita politiko de detenado… » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« Nova ŝtata sekretario de Dwight D. Eisenhower, John Foster Dulles traktis konflikton Oriento – Okcidento kiel moralan problemon kaj strebis eviti intertraktojn pri preskaŭ ĉiuj aferoj ĝis okazos radikala transformiĝo de la sovetia sistemo… » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« [pri rifuzo de Dwight D. Eisenhower intertrakti kun Sovetunio en 1953] Intertraktoj ne necesis, kiel diris Dwight D. Eisenhower, venis tempo de ne vortoj, sed agoj. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

« La komunistaj gvidantoj povis babiladi pri objektivaj faktoroj iom ajn multe, sed la fakto restas klara: la solaj revolucioj, okazintaj en evoluintaj landoj, okazis nur ene de la komunista influsfero. En longdaŭra perspektivo Sovetunio estus pli sekura kaj ekonomie pli forta, se ĝi ĉirkaŭus sin en Orienta Eŭropo per registaroj de la finna tipo, ĉar tiukaze ĝi ne bezonus preni sur sin respondecon pri interna stabileco kaj ekonomia progreso de tiuj ĉi landoj. Anstataŭe realigado de imperiisma politiko en Orienta Eŭropo elĉerpadis sovetiajn resursojn kaj timigadis la okcidentajn demokratiojn, sen fortikigi la sovetian povon. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« Sufiĉe interesa estas ke gvidantoj, unue komprenintaj eblecojn kiuj fontis el la ĉino-sovetia disiĝo, estis du “veteranoj de la eŭropa diplomatio” – Konrad Adenauer kaj Charles de Gaulle. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« Dum longa tempo usonaj politikistoj, blindigitaj de ideologiaj antaŭjuĝoj, ne povis kompreni ke la sovetio-ĉina disiĝo prezentis strategiajn eblecojn por la Okcidento. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

« Printempe de 1969 okazis serio da konfrontiĝoj inter ĉinaj kaj sovetiaj trupoj en fora parto de la ĉino-sovetia limo laŭlonge de rivero Ussuri en Siberio. Pro sperto de du pasintaj jardekoj Vaŝingtono unue ne dubis ke tiuj konfrontiĝoj estis provokitaj de la fanatika ĉina gvidantaro. Sed nome pezega sovetia diplomatio dubigis pri tio. Ĉar sovetiaj diplomatoj komencis prezentadi detalajn atestojn de la sovetia versio de la eventoj al Vaŝingtono kaj interesiĝis pri tio kiel Usono rilatos al eskaliĝo de tiuj ĉi konfrontiĝoj. La senprecedenca sovetia preteco konsulti Vaŝingtonon rilate la aferon pri kiu Usono ne montris specialan zorgiĝon, igis nin demandi nin, ĉu tiuj ĉi prezentadoj ne estas preparado de grundo por la sovetia atako kontraŭ Ĉinio. La suspektoj nur fortiĝis kiam esplorado de la afero fare de la usona spionservo, al kiu ĝin stimulis la sovetiaj prezentadoj, montris ke la konfrontiĝoj ĉiam okazis proksime al grandaj sovetiaj bazoj de milita provizado kaj for de la centroj de ĉinaj vojoj – tia skemo kongruis al la ideo ke la agresinto efektive estis ĝuste la sovetiaj trupoj. Plia konfirmo de tiu ĉi konkludo iĝis la fakto de senprecedenca koncentriĝo de sovetiaj trupoj laŭlonge de la tuta sovetio-ĉina limo 650 km longa, kies nombro en mallonga periodo superis 40 diviziojn. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« Debatoj pri homaj rajtoj komenciĝis de alvokoj al Usono premi por plibonigi traktadon de la sovetiaj civitanoj, sed poiomete transformiĝis je strategio pri organizado de internaj politikaj ŝokoj en Sovetunio. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« Kiel objekto de diplomatiaj intertraktoj la juda elmigrado el Sovetunio aperis danke al la administracio de Richard Nixon. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

« En oktobro 1972 Henry M. Jackson proponis amendon, malpermesantan doni statuson de la plej favorata nacio al ĉiu ajn lando kiu artefarite limigus la elmigradon. Tio estis taktike brila paŝo. Statuso de la plej favorata nacio sonas oble pli grave ol ĝi efektive estas. Ĝi signifas nur mankon de diskrimnacio; tiu ĉi statuso donas neniujn specialajn privilegiojn, sed ĝi simple donas al sia posedanto privilegiojn kiujn havas ĉiuj landoj kun kiuj Usono havas normalajn komercajn rilatojn (tiutempe ili nombris pli ol 100). Statuso de la plej favorata nacio asistas al evoluo de normala komerco surbaze de komerca reciprokeco. Konsiderante staton de la sovetia ekonomio volumeno de tia komerco, kiel oni atendis, ne povus esti pli granda. Danke al la Jackson-amendo oni sukcesis atingi tion ke la sovetia elmigra praktiko iĝis objekto de ne malkaŝa diplomatia agado, sed de leĝofara agado de la usona kongreso. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

« En iu momento komence de la 1980-aj ŝajnis ke komunismo akcelis sin kaj ŝajne estis preta forigi ĉion de sur sia vojo; kaj en sekva momento destinita de la historio komunismo komencis disfali. Dum jardeko ĉesis ekzisti orbito de la orienteŭropaj satelitoj kaj la sovetia imperio disfalis je partoj, perdinte preskaŭ ĉiujn rusajn akirojn ekde la tempo de Petro la Granda. Neniu mondpotenco disfalis ĝis tia grado komplete kaj tiom rapide sen malgajni militon. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

« [pri deklaro de Miĥail Gorbaĉov en 1988] En programa parolado en Unuiĝintaj Nacioj la 7-an de decembro li anoncis samtempan redukton [de sovetiaj armitaj fortoj] je 500 mil homoj kaj 10 mil tankoj, inkluzive duonon de la tankoj kontraŭstarintaj al NATO… Tamen unuflankaj reduktoj de tia skalo atestas esceptan certecon pri si mem aŭ esceptan malfortecon. En tiu etapo de la evoluo certeco apenaŭ estis propra al Sovetunio. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« [pri intertraktoj de Miĥail Gorbaĉov kun Ĉinio en 1986] Ĉinaj gvidantoj starigis tri kondiĉojn de plibonigo de la rilatoj: ĉesigo de la vjetnama okupacio de Kamboĝo; foriro de la sovetiaj trupoj el Afganio; kaj retiriĝo de la sovetiaj trupoj de la ĉino-sovetia limo. Tiuj kondiĉoj ne povis esti plenumitaj tuj. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

	« Miĥail Gorbaĉov komenis de konvinko, ke la reformita komunista partio povos movi la sovetian socion al la moderna mondo. Sed li malsukcesis kompreni ke komunismo estas problemo, ne solvo. » — Henry Kissinger, Diplomatio [1994]

Andrej Movĉan

	« Rimarkindas ke Sovetunio fine de la 1980-aj jaroj havis proksimume 13-14% parton de rento en MEP — iom pli ol nivelo de koloraj revolucioj. »   « Интересно отметить, что СССР в конце 1980-х годов имел примерно 13-14%-ную долю ренты в ВВП — чуть выше уровня цветных революций. » — Andrej Movĉan, Resursoj de kverelo [la 24-a de decembro 2015]

Aliaj aŭtoroj

	« La tiel nomata eŭropa povekvilibro ĝis nun funkciis kontraŭ ne nur Germanio, sed ankaŭ kontraŭ Sovetunio. Do Sovetunio aplikos ĉiujn rimedojn por preventi restarigon de la antaŭa povekvilibro en Eŭropo. Komento de Henry Kissinger: En diplomatia lingvaĵo esprimo “ĉiuj rimedoj” kutime inkluzivas minacon de milito. » — Stalin, al Stafford Cripps [Julio 1940]

	« Germanio por ni estas la plej grava lando en Eŭropo ne nur pro nia komerco kun ĝi, sed ankaŭ pro tio ke ĝi estas ŝlosilo al situacio en Rusio. Helpante al Germanio, ni povas ĉe nunaj cirkonstancoj estigi akuzojn kontraŭ ni pri perfido de Francio; sed se Francio estis nia aliancano, tia akuzo ne povas esti farita. » — Noticoj de la registaro de Britio. La 10-a de januaro 1922.

	« [pri la Sueza krizo] Hodiaŭ en la mondo estas nur du grandaj potencoj – Usono kaj Sovetunio… ultimato starigis Brition kaj Francion je iliaj lokoj kiel ŝtatoj ne grandaj, nek fortaj. » — Anŭar al-Sadat [la 19-an de novembro 1956]

	« Sovetunio kiel ŝtatego ne povas resti for de la grandaj aferoj en Eŭropo kaj Azio. » — Vjaĉeslav Molotov, al Hitlero [Novembro 1940]

	« Ni devas firme trakti la rusojn. Ili ne scias kiel konduti. Ili similas al elefanto en telerbutiko. Ili aĝas nur 25 jarojn. Ni aĝas jam pli ol 100 kaj britoj estas kelkajn jarcentojn pli aĝaj. Ni devas instrui ilin kiel konduti. » — Harry S. Truman, [1945]

« La nuna pola ŝtato estas kreaĵo de Antanto. Ĝi estis kreita por forigi premon, kiun antaŭe okazigis Rusio sur la orientajn limojn de Germanio. Lukto de Sovetia Rusio kontraŭ Pollando frapas ne nur tiun lastan, sed unuavice la Antanton – Francion kaj Brition. Se Pollando falos, do la tuta sistemo de la Versajla traktato ekŝanceliĝos. El tio tute evidente sekvas ke Germanio estas tute ne interesita helpi al Pollando je ĝia lukto kontraŭ Rusio. » — Hans von Seeckt [1920]

Vidu ankaŭ

• Disfalo de Sovetunio