NATO (Nord-Atlantika Traktat-Organizo) estas interregistara internacia organizo por defenda kunlaboro, starigita en 1949, por subteni la Nord-Atlantikan Traktaton, subskribitan en Vaŝingtono samjare.
« …politiko de unuflanka devigo estigos en la internacia komunumo tian humoron, ke la ŝtatoj, ne dezirantaj esti ĉantaĝitaj, konsideros sia unuaranga tasko kaŝe ekhavi la amasdetruajn armilojn… En longdaŭra perspektivo ĉio ĉi povas transformiĝi por Usono je fatala detruo de la fundamentoj de ĝia nacia sekureco. Jen pro kio unu el alvokoj, aperintaj dum la tria “Granda debato” pri la sekureco de Usono — rezigni je la Atlantika alianco [NATO] profite al la nova “koalicio de partneroj-sampensantoj” — estas profunde erara. »
« Vastiĝo de Eŭropa Unio kaj NATO daŭros. Kun ĉiu plia ĝia ondo kaj retiriĝo de la Oriento kaj ofensivo de la Okcidento, danĝeroj, kreataj de geopolitika “nenies tereno”, simple ŝoviĝas orienten. »
« [pri la 11-a de septembro 2001] Unuafoje en sia tuta historio NATO aplikis la 5-an artikolon (de la Vaŝingtona traktato), unuanime deklarinte, ke ĉiuj anoj de la organizaĵo partoprenos en komuna defendado kontraŭ komuna minaco. »
« [pri la “Diferencoj inter la Nordatlantika traktato kaj tradiciaj militaj unioj” verkita de la Ŝtata Departemento en 1949] Mirindas, sed dokumento kreita de la Ŝtata Departemento asertis ke NATO estis konceptita ne por defendi status quo en Eŭropo, kio certe estis novaĵo por la aliancanoj de Usono. Ĝi diris ke la Nordatlantika alianco defendas principon, ne teritorion; ĝi ne neas ŝanĝojn, sed nur kontraŭas aplikon de forto por ilia realigo. El la analizo la farita de la Ŝtata Departemento sekvis ke la Nordatlantika traktato estas “direktita ne kontraŭ iu ajn konkrete; ĝi estas direktita sole kontraŭ la agreso. Ĝi ne celas ŝanĝi “povekvilibron”, sed estas kreita por konservi “ekvilibron de la principoj”. »
« Komence de la Korea militoUsono havis vastan subtenon flanke de tiaj landoj de NATO kiel Britio kaj Turkio, kiuj sendis al Koreio signifajn trupojn. Kvankam tiuj landoj tute indiferentis pri la sorto de Koreio, ili subtenis la principon de kolektivajagoj, kiu poste povus esti aplikita por ilia propra defendo. »
« [pri la Korea milito] Krizo en Koreio kaŭzis koncentriĝon de la fortoj en Eŭropo kaj kreadon de la Organizaĵo de Nordatlantaika traktato, ebliginta elteni longan konkuradon pri eltenemo, kia iĝis la Malvarma milito. »
« La plej malgajninta flanko en Koreio iĝis Sovetunio, la lando kiu, kiel pensis usonaj gvidantoj, organizis la tutan entreprenon. Dum du jaroj ekde momento de invado en Koreio, Usono sukcesis allogi ĉiujn landojn, troviĝintajn je ĝia flanko de la tutmonda dividlinio. Usono triobligis defendajnelspezojn kaj transformis la Nordatlantikan aliancon el la politika koalicio je la unuiĝinta militaorganizaĵo subestre de usona ĉefkomandestro. »
« [pri propono de Stalin en 1952 unuigi Germanion kiel neŭtralan ŝtaton] Dum la usonaj trupoj devintus reveni al Usono, la sovetiaj armitaj fortoj devintus nur retiriĝi al la pola limo, do 160 km orienten. Koncize dirite, laŭvorta plenumo de la propono de Stalin antaŭvidis malfondon de NATO, ĵus aperinta kiel organizaĵo, interŝanĝe de foriro de la sovetiaj trupoj je distanco je nuraj 160 km. »
« [pri enkorpigo de Germanio je NATO] Parizo cedis al premo, tamen insistis ke britaj trupoj estu konstante lokitaj en la germana tero. Kaj kiam Anthony Eden akceptis tiun ĉi proponon, Francio ricevis konkretan militan garantion kiun post la Unua mondmilito tiom daŭre rifuzis al ĝi la angloj. Pro tio britaj, francaj kaj usonaj trupoj estis lokitaj en Germanio kiel aliancanoj de Federacia Respubliko Germanio. »
« [pri la Sueza krizo] Ekde tiam nome usonaj aliancanoj komencos rifuzi siajn sindevigojn kadre de NATO ekster strikte difinitaj limoj kadre de tiu ĉi traktato. »
« [pri NATO] Usono kontrolas unuiĝintajn armitajn fortojn, kiujn komandas usona generalo kaj kontraŭas provojn de Francio doni al defendo certan eŭropan identecon. »
« Programo “Partnereco por paco” estas ne intermeza halto survoje al NATO, kiel oni tion ofte erare asertas, sed alternativo al la membreco en ĝi, same kiel la Lokarna traktato iĝis alternativo al la brita alianco kun Francio, kiun Francio tiom strebis en la 1920-aj jaroj. »
« [parolado de Georgij Ŝaĥnazarov dum renkontiĝo kun Zbigniew Brzeziński aŭtune 1989 en Moskvo] Entuziasmiĝinte pro la temo, Ŝaĥnazarov komencis aserti ke ŝanĝojn en rilatoj inter Orienta Eŭropo kaj Sovetunio devus akompani paralela transformado de la rilatoj inter NATO kaj la Organizo de la Varsovia Traktato [...] Aludante al ambiciaj planoj de la registaro de Gorbaĉov, li aldonis: “Tiu tasko estas tute realigebla, des pli ke ni mem ŝanĝiĝas. La ideo estas ke ne nur Orienta Eŭropo, sed ankaŭ Sovetunio aliĝos al Eŭropo”. »
NATO en Vikipedio
NATO en Komunejo
NATO en Vikinovaĵoj
