Latinaj proverboj: Malsamoj inter versioj
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Already on Wikidata. |
e plibonigadeto per AWB |
||
Linio 1: | Linio 1: | ||
Listo de latinaj proverboj kaj devizoj. |
Listo de '''latinaj proverboj''' kaj devizoj. |
||
__NOTOC__ |
__NOTOC__ |
||
[[#A|A]] [[#B|B]] [[#C|C]] [[#D|D]] [[#E|E]] [[#F|F]] [[#G|G]] [[#H|H]] [[#I|I]] [[#K|K]] [[#L|L]] [[#M|M]] [[#N|N]] [[#O|O]] [[#P|P]] [[#Q|Q]] [[#R|R]] [[#S|S]] [[#T|T]] [[#U|U]] [[#V|V]] [[#X|X]] [[#Z|Z]] |
[[#A|A]] [[#B|B]] [[#C|C]] [[#D|D]] [[#E|E]] [[#F|F]] [[#G|G]] [[#H|H]] [[#I|I]] [[#K|K]] [[#L|L]] [[#M|M]] [[#N|N]] [[#O|O]] [[#P|P]] [[#Q|Q]] [[#R|R]] [[#S|S]] [[#T|T]] [[#U|U]] [[#V|V]] [[#X|X]] [[#Z|Z]] |
||
== A == |
== A == |
||
*''A bove majore discit arare minor.'' |
*''A bove majore discit arare minor.'' |
||
** "De pli granda bovo lernas plugi la pli malgranda." |
** "De pli granda bovo lernas plugi la pli malgranda." |
||
*''Ab ovo (usque ad mala).'' |
*''Ab ovo (usque ad mala).'' |
||
** "De la ovo (al la pomoj), De la komenco (ĝis la fino).'' |
** "De la ovo (al la pomoj), De la komenco (ĝis la fino).'' |
||
*''Ad kalendas grecas.'' |
*''Ad kalendas grecas.'' |
||
** "Ĝis grekaj kalendoj." (t.e., neniam) |
** "Ĝis grekaj kalendoj." (t.e., neniam) |
||
*''Alea iacta est.'' |
*''Alea iacta est.'' |
||
** "Ĵetkubo estas ĵetita." ([[Julio Cezaro]]) |
** "Ĵetkubo estas ĵetita." ([[Julio Cezaro]]) |
||
*''Altius, citius, fortius.'' |
*''Altius, citius, fortius.'' |
||
** "Pli alta, pli rapida, pli forta." |
** "Pli alta, pli rapida, pli forta." |
||
*''Amici, diem perdidi.'' |
*''Amici, diem perdidi.'' |
||
** "Amikoj, mi perdis la tagon." |
** "Amikoj, mi perdis la tagon." |
||
*''Asinus asinorum.'' |
*''Asinus asinorum.'' |
||
** "Azeno de azenoj." |
** "Azeno de azenoj." |
||
*''Audaces fortuna iuvat.'' |
*''Audaces fortuna iuvat.'' |
||
** "Sorto favoras [[kuraĝulo]]jn." |
** "Sorto favoras [[kuraĝulo]]jn." |
||
*''Audi multa, dic pauca'' |
*''Audi multa, dic pauca'' |
||
** "Aŭdu multe, parolu malmulte." |
** "Aŭdu multe, parolu malmulte." |
||
*''Audi, vide, sile.'' |
*''Audi, vide, sile.'' |
||
** "Aŭdu, vidu, silentu." |
** "Aŭdu, vidu, silentu." |
||
*''Audiatur et altera pars.'' |
*''Audiatur et altera pars.'' |
||
** "Ankaŭ la alia flanko estu aŭdata." |
** "Ankaŭ la alia flanko estu aŭdata." |
||
Linio 43: | Linio 32: | ||
*''Barba non facit philosophum.'' |
*''Barba non facit philosophum.'' |
||
** "Barbo ne igas iun [[saĝulo]]." |
** "Barbo ne igas iun [[saĝulo]]." |
||
*''Bis dat qui cito dat.'' |
*''Bis dat qui cito dat.'' |
||
**"Dufoje donas tiu, kiu tuj donas." |
**"Dufoje donas tiu, kiu tuj donas." |
||
Linio 51: | Linio 39: | ||
*''Carpe diem.'' |
*''Carpe diem.'' |
||
** "Pluku la tagon." |
** "Pluku la tagon." |
||
*''Cuius regio, eius religio.'' |
*''Cuius regio, eius religio.'' |
||
** "Kies regiono, ties [[religio]]." (Principo de paco en Augsburgo, 1555) |
** "Kies regiono, ties [[religio]]." (Principo de paco en Augsburgo, 1555) |
||
Linio 59: | Linio 46: | ||
*''De gustibus (et coloribus) non est disputandum.'' |
*''De gustibus (et coloribus) non est disputandum.'' |
||
** "Pri gustoj (kaj pri koloroj) oni ne disputas." |
** "Pri gustoj (kaj pri koloroj) oni ne disputas." |
||
*''De mortuis nil nisi bene.'' |
*''De mortuis nil nisi bene.'' |
||
** "Pri la mortintoj nenion ol bono." |
** "Pri la mortintoj nenion ol bono." |
||
*''Dente lupus cornu taurus petit.'' |
*''Dente lupus cornu taurus petit.'' |
||
** "Lupo defendas per la dentoj, taŭro per la kornoj." (ĉiu defendas sin tiel eble plej bone) |
** "Lupo defendas per la dentoj, taŭro per la kornoj." (ĉiu defendas sin tiel eble plej bone) |
||
Linio 70: | Linio 55: | ||
*''E pluribus unum.'' |
*''E pluribus unum.'' |
||
** "El pluraj unu." (devizo de Usono) |
** "El pluraj unu." (devizo de Usono) |
||
*''Ecce homo.'' |
*''Ecce homo.'' |
||
** "Tiu estas homo." (Pontio Pilato pri [[Jesuo Kristo]]) |
** "Tiu estas homo." (Pontio Pilato pri [[Jesuo Kristo]]) |
||
Linio 80: | Linio 64: | ||
*''Festina lente!.'' |
*''Festina lente!.'' |
||
** "Hastu malrapide." |
** "Hastu malrapide." |
||
*''Fiat lux et facta est lux.'' |
*''Fiat lux et facta est lux.'' |
||
** "Estu lumo kaj fariĝis lumo." (Genezo, Biblio) |
** "Estu lumo kaj fariĝis lumo." (Genezo, Biblio) |
||
*''Fluctuat nec mergitur.'' |
*''Fluctuat nec mergitur.'' |
||
** "Ĝi ŝanceliĝas, sed ne dronas." (devizo de [[:w:eo:Parizo|Parizo]]) |
** "Ĝi ŝanceliĝas, sed ne dronas." (devizo de [[:w:eo:Parizo|Parizo]]) |
||
Linio 91: | Linio 73: | ||
*''Gaudeamus igitur, juvenes dum sumus.'' |
*''Gaudeamus igitur, juvenes dum sumus.'' |
||
** "Ni do ĝoju, dum ni estas junaj." |
** "Ni do ĝoju, dum ni estas junaj." |
||
*''Gloriari otio iners ambitio est.'' |
*''Gloriari otio iners ambitio est.'' |
||
** "Fieri pri trankvila vivo estas malgrandanima ambicio." |
** "Fieri pri trankvila vivo estas malgrandanima ambicio." |
||
*''Graecum est, non legitur.'' |
*''Graecum est, non legitur.'' |
||
** "Tio estas en la greka, ne por lego." |
** "Tio estas en la greka, ne por lego." |
||
*''Gutta cavat lapidem.'' |
*''Gutta cavat lapidem.'' |
||
**"Guto boras ŝtonon." |
**"Guto boras ŝtonon." |
||
Linio 113: | Linio 92: | ||
*''In dubio pro reo.'' |
*''In dubio pro reo.'' |
||
** "Se estas dubo, decidu favore al la akuzato." (jura principo) |
** "Se estas dubo, decidu favore al la akuzato." (jura principo) |
||
*''In vino veritas.'' |
*''In vino veritas.'' |
||
** "En vino estas vereco." |
** "En vino estas vereco." |
||
Linio 120: | Linio 98: | ||
*''Lex videt iratum, iratus legem non videt. |
*''Lex videt iratum, iratus legem non videt. |
||
**"La leĝo vidas la koleranton, la koleranto la leĝon ne vidas." |
**"La leĝo vidas la koleranton, la koleranto la leĝon ne vidas." |
||
*''Lupus pilum mutat non mores.'' |
*''Lupus pilum mutat non mores.'' |
||
** "Lupo ŝanĝas la harojn, sed ne la farojn" |
** "Lupo ŝanĝas la harojn, sed ne la farojn" |
||
*''Luctor et emergo.'' |
*''Luctor et emergo.'' |
||
** "Mi luktas kaj elmergiĝas." (devizo de la nederlanda provinco Zelando) |
** "Mi luktas kaj elmergiĝas." (devizo de la nederlanda provinco Zelando) |
||
Linio 140: | Linio 116: | ||
*''Nihil nocet medico presente.'' |
*''Nihil nocet medico presente.'' |
||
** "Nenio malutilas, se ĉeestas kuracisto." |
** "Nenio malutilas, se ĉeestas kuracisto." |
||
*''Nihil novi sub sole.'' |
*''Nihil novi sub sole.'' |
||
** "Nenio nova sub suno." |
** "Nenio nova sub suno." |
||
*''Noli me tangere. Noli turbare circulos meos.'' |
*''Noli me tangere. Noli turbare circulos meos.'' |
||
** "Ne tuŝu min. Ne kirlu miajn cirklojn." (Lastaj vortoj de [[Arkimedo]]) |
** "Ne tuŝu min. Ne kirlu miajn cirklojn." (Lastaj vortoj de [[Arkimedo]]) |
||
*''Nulla dies sine linea.'' |
*''Nulla dies sine linea.'' |
||
** "Neniu tago sen lineo." (Laŭ Plinio en Naturhistorio: greka pentristo Apelleso) |
** "Neniu tago sen lineo." (Laŭ Plinio en Naturhistorio: greka pentristo Apelleso) |
||
*''Nulla poena sine lege.'' |
*''Nulla poena sine lege.'' |
||
** "Ne estu puno sen (antaŭa) leĝo." (jura principo) |
** "Ne estu puno sen (antaŭa) leĝo." (jura principo) |
||
*''Nunc est bibendum.'' |
*''Nunc est bibendum.'' |
||
** "Nun ni drinku." |
** "Nun ni drinku." |
||
Linio 167: | Linio 138: | ||
*''Panem et circenses.'' |
*''Panem et circenses.'' |
||
** "Panon kaj ludojn." (donu al la popolo) |
** "Panon kaj ludojn." (donu al la popolo) |
||
*''Pecunia non olet.'' |
*''Pecunia non olet.'' |
||
** "Mono odoron ne havas." |
** "Mono odoron ne havas." |
||
*''Pons asinorum.'' |
*''Pons asinorum.'' |
||
** "Ponto por azenoj." (memorhelpilo) |
** "Ponto por azenoj." (memorhelpilo) |
||
*''Potius sero, quam numquam.'' |
*''Potius sero, quam numquam.'' |
||
** "Pli bone malfrue, ol neniam." |
** "Pli bone malfrue, ol neniam." |
||
*''Primum non nocere.'' |
*''Primum non nocere.'' |
||
** "Unue ne pli malbonigi." (principo de kuracistoj) |
** "Unue ne pli malbonigi." (principo de kuracistoj) |
||
Linio 184: | Linio 151: | ||
*''Quest vita, et mors ita.'' |
*''Quest vita, et mors ita.'' |
||
** "Kia estas la vivo kaj morto estas tia." |
** "Kia estas la vivo kaj morto estas tia." |
||
*''Quo vadis domine?'' |
*''Quo vadis domine?'' |
||
** "Kien vi iras sinjoro?" |
** "Kien vi iras sinjoro?" |
||
Linio 199: | Linio 165: | ||
*''Si vis amari, ama.'' |
*''Si vis amari, ama.'' |
||
** "Se vi volas esti amata, amu." |
** "Se vi volas esti amata, amu." |
||
*''Si vis pacem, para bellum.'' |
*''Si vis pacem, para bellum.'' |
||
** "Se vi volas la pacon, pretigu militon." |
** "Se vi volas la pacon, pretigu militon." |
||
*''Semen retentum, venenum est.'' |
*''Semen retentum, venenum est.'' |
||
** "Retenita semo, venena emo." |
** "Retenita semo, venena emo." |
||
Linio 215: | Linio 179: | ||
*''Ubi bene ibi patria'' |
*''Ubi bene ibi patria'' |
||
** "Kie estas bona tie estas mia patrio" |
** "Kie estas bona tie estas mia patrio" |
||
*''Ubi tu Gaius, ibi ego Gaia.'' |
*''Ubi tu Gaius, ibi ego Gaia.'' |
||
** "Kie vi estas, tie mi estos." |
** "Kie vi estas, tie mi estos." |
||
Linio 223: | Linio 186: | ||
*''Veni, vidi, vici'' |
*''Veni, vidi, vici'' |
||
** "Mi venis, vidis kaj venkis" ([[Julio Cezaro]]) |
** "Mi venis, vidis kaj venkis" ([[Julio Cezaro]]) |
||
*''Verba docent, exempla trahunt.'' |
*''Verba docent, exempla trahunt.'' |
||
** "Vortoj instruas, ekzemploj allogas." (Titus Livius) |
** "Vortoj instruas, ekzemploj allogas." (Titus Livius) |
||
*''Veritas vos liberabit.'' |
*''Veritas vos liberabit.'' |
||
**"La vero liberigos vin." |
**"La vero liberigos vin." |
||
*''Vigilat ut quiescant.'' |
*''Vigilat ut quiescant.'' |
||
** "Ili vigilas por ke aliuloj kvietas." (la polico por la civiluloj) |
** "Ili vigilas por ke aliuloj kvietas." (la polico por la civiluloj) |
||
*''Vincit amor patriae.'' |
*''Vincit amor patriae.'' |
||
** "Patria amo venkas." |
** "Patria amo venkas." |
||
*''Vindicat atque polit.'' |
*''Vindicat atque polit.'' |
||
** "Ĉi tio defendas (la glavo) kaj tio civilizas (la fajlilo)." (devizo de studenta asocio) |
** "Ĉi tio defendas (la glavo) kaj tio civilizas (la fajlilo)." (devizo de studenta asocio) |
||
*''Vis major.'' |
*''Vis major.'' |
||
** "Forto pli granda." |
** "Forto pli granda." |
||
*''Vox populi, vox dei.'' |
*''Vox populi, vox dei.'' |
||
** "Voĉo de popolo, voĉo de dio.'' |
** "Voĉo de popolo, voĉo de dio.'' |
Kiel registrite je 10:08, 17 dec. 2015
Listo de latinaj proverboj kaj devizoj.
A B C D E F G H I K L M N O P Q R S T U V X Z
A
- A bove majore discit arare minor.
- "De pli granda bovo lernas plugi la pli malgranda."
- Ab ovo (usque ad mala).
- "De la ovo (al la pomoj), De la komenco (ĝis la fino).
- Ad kalendas grecas.
- "Ĝis grekaj kalendoj." (t.e., neniam)
- Alea iacta est.
- "Ĵetkubo estas ĵetita." (Julio Cezaro)
- Altius, citius, fortius.
- "Pli alta, pli rapida, pli forta."
- Amici, diem perdidi.
- "Amikoj, mi perdis la tagon."
- Asinus asinorum.
- "Azeno de azenoj."
- Audaces fortuna iuvat.
- "Sorto favoras kuraĝulojn."
- Audi multa, dic pauca
- "Aŭdu multe, parolu malmulte."
- Audi, vide, sile.
- "Aŭdu, vidu, silentu."
- Audiatur et altera pars.
- "Ankaŭ la alia flanko estu aŭdata."
B
- Barba non facit philosophum.
- "Barbo ne igas iun saĝulo."
- Bis dat qui cito dat.
- "Dufoje donas tiu, kiu tuj donas."
C
- Carpe diem.
- "Pluku la tagon."
- Cuius regio, eius religio.
- "Kies regiono, ties religio." (Principo de paco en Augsburgo, 1555)
D
- De gustibus (et coloribus) non est disputandum.
- "Pri gustoj (kaj pri koloroj) oni ne disputas."
- De mortuis nil nisi bene.
- "Pri la mortintoj nenion ol bono."
- Dente lupus cornu taurus petit.
- "Lupo defendas per la dentoj, taŭro per la kornoj." (ĉiu defendas sin tiel eble plej bone)
E
- E pluribus unum.
- "El pluraj unu." (devizo de Usono)
- Ecce homo.
- "Tiu estas homo." (Pontio Pilato pri Jesuo Kristo)
- Epicuri de grege porcus.
- "Porko de la grego de Epikuro." (al tiu, kiu vivas nur je materialaj plezuroj)
F
- Festina lente!.
- "Hastu malrapide."
- Fiat lux et facta est lux.
- "Estu lumo kaj fariĝis lumo." (Genezo, Biblio)
- Fluctuat nec mergitur.
- "Ĝi ŝanceliĝas, sed ne dronas." (devizo de Parizo)
G
- Gaudeamus igitur, juvenes dum sumus.
- "Ni do ĝoju, dum ni estas junaj."
- Gloriari otio iners ambitio est.
- "Fieri pri trankvila vivo estas malgrandanima ambicio."
- Graecum est, non legitur.
- "Tio estas en la greka, ne por lego."
- Gutta cavat lapidem.
- "Guto boras ŝtonon."
H
- Hodie mihi cras tibi.
- "Hodiaŭ mi morgaŭ vi." (surskribo je tomboj)
- Homo sum pauper. Nihil habeo. Cor tibi dabo.
- "Mi estas povra homo. Nenion mi havas . Koron al vi mi donos."
- Homo homini lupus
- "Homo estas lupo por (alia) homo"
I
- In dubio pro reo.
- "Se estas dubo, decidu favore al la akuzato." (jura principo)
- In vino veritas.
- "En vino estas vereco."
L
- Lex videt iratum, iratus legem non videt.
- "La leĝo vidas la koleranton, la koleranto la leĝon ne vidas."
- Lupus pilum mutat non mores.
- "Lupo ŝanĝas la harojn, sed ne la farojn"
- Luctor et emergo.
- "Mi luktas kaj elmergiĝas." (devizo de la nederlanda provinco Zelando)
M
- Medicus curat, natura sanat.
- "Kuracisto kuracas, naturo sanigas."
- Mens sana in corpore sana.
- "Sana menso en sana korpo."
- Morituri te salutant.
- "Mortontoj vin salutas." (gladiatoroj al la imperiestro)
N
- Nihil nocet medico presente.
- "Nenio malutilas, se ĉeestas kuracisto."
- Nihil novi sub sole.
- "Nenio nova sub suno."
- Noli me tangere. Noli turbare circulos meos.
- "Ne tuŝu min. Ne kirlu miajn cirklojn." (Lastaj vortoj de Arkimedo)
- Nulla dies sine linea.
- "Neniu tago sen lineo." (Laŭ Plinio en Naturhistorio: greka pentristo Apelleso)
- Nulla poena sine lege.
- "Ne estu puno sen (antaŭa) leĝo." (jura principo)
- Nunc est bibendum.
- "Nun ni drinku."
O
- Omne vivum ex ovo.
- "Ĉio vivanta venas el la ovo."
- Omnia vincit amor.
- "Ĉion venkas la amo."
P
- Panem et circenses.
- "Panon kaj ludojn." (donu al la popolo)
- Pecunia non olet.
- "Mono odoron ne havas."
- Pons asinorum.
- "Ponto por azenoj." (memorhelpilo)
- Potius sero, quam numquam.
- "Pli bone malfrue, ol neniam."
- Primum non nocere.
- "Unue ne pli malbonigi." (principo de kuracistoj)
Q
- Quest vita, et mors ita.
- "Kia estas la vivo kaj morto estas tia."
- Quo vadis domine?
- "Kien vi iras sinjoro?"
R
- Risus abundat in ore stultorum.
- "Rido abundas en la buŝo de la stultuloj"
- Roma locuta, causa finita.
- "Romo (la Papo) parolis, afero finita."
S
- Si vis amari, ama.
- "Se vi volas esti amata, amu."
- Si vis pacem, para bellum.
- "Se vi volas la pacon, pretigu militon."
- Semen retentum, venenum est.
- "Retenita semo, venena emo."
T
- Tabula rasa.
- "Denove komenci." (kun pura tabulo)
U
- Ubi bene ibi patria
- "Kie estas bona tie estas mia patrio"
- Ubi tu Gaius, ibi ego Gaia.
- "Kie vi estas, tie mi estos."
V
- Veni, vidi, vici
- "Mi venis, vidis kaj venkis" (Julio Cezaro)
- Verba docent, exempla trahunt.
- "Vortoj instruas, ekzemploj allogas." (Titus Livius)
- Veritas vos liberabit.
- "La vero liberigos vin."
- Vigilat ut quiescant.
- "Ili vigilas por ke aliuloj kvietas." (la polico por la civiluloj)
- Vincit amor patriae.
- "Patria amo venkas."
- Vindicat atque polit.
- "Ĉi tio defendas (la glavo) kaj tio civilizas (la fajlilo)." (devizo de studenta asocio)
- Vis major.
- "Forto pli granda."
- Vox populi, vox dei.
- "Voĉo de popolo, voĉo de dio.