« Ĉiufoje, renkontante polon, ni ne havis kuraĝon levi la okulojn antaŭ li. Sed tamen mi ne scias, ĉu estas juste kulpigi la tutan popolon kaj konsideri sole ĝin respondeca pri tio, kion faris ĝia registaro. Ĉu Aŭstrio kaj Prusio ne helpis ĉi tie? Ĉu Francio, kies kovarda amikeco kaŭzis al Pollando same multe da malbono kiel malkaŝa malamikeco de la aliaj popoloj, ĉu ĝi samtempe ne petegis per ĉiuj rimedoj favoron de la Peterburga kortego; ĉu Germanio ne okupis jam tiam propravole rilate Rusion la pozicion, en kiu nun devigite troviĝas Moldavio kaj Valaĥio, ĉu ĝi ne estis regata tiam, same kiel nun, de rusaj aferkomisiitoj kaj de la cara prokonsulo, kiu portas titolon de la reĝo de Prusio? »
« Всякий раз, встречая поляка, мы не имели мужества поднять на него глаза. И все же я не знаю, справедливо ли обвинять целый народ и считать его одного ответственным за то, что совершило его правительство. Разве Австрия и Пруссия не оказали тут помощи? Разве Франция, вероломная дружба которой причинила Польше столько же зла, сколько открытая ненависть других народов, разве она в то же время всеми средствами не вымаливала благосклонность петербургского двора; разве Германия не заняла уже тогда добровольно по отношению к России того положения, в котором теперь вынужденно находятся Молдавия и Валахия, не управлялась ли она тогда, как и теперь, русскими поверенными в делах и тем царским проконсулом, который носит титул короля Пруссии? »
— Aleksander Herzen, Pri evoluo de la revoluciaj ideoj en Rusio [1851]
« Do Pollandon oni povas ekstermi, sed ne konkeri, oni povas plenumi minacon de Nikolao postlasi sur loko de Varsovio nuran nomon kaj amason da ŝtonoj, sed fari ĝin sklavino laŭ ekzemplo de pacaj baltaj provincoj — ne eblas. »
« Итак, Польшу можно уничтожить, но не покорить, можно исполнить угрозу Николая оставить на месте Варшавы одно лишь название да груду камней, но сделать ее рабой по образцу мирных балтийских провинций — невозможно. »
— Aleksander Herzen, Pri evoluo de la revoluciaj ideoj en Rusio [1851]
« Не в Польше и не в России мы сомневаемся, а в Европе. Если бы мы питали какое-либо доверие к народам Запада, с какой охотой сказали бы мы полякам: «Братья, ваша участь хуже нашей, вы много страдаете, потерпите еще; вас ждет великое будущее после ваших несчастий. Ваша месть будет возвышенной, вы поможете освобождению того народа, руками которого выковали ваши цепи. В ваших врагах — во имя царя и самодержавия — вы узнаете своих братьев — во имя независимости и свободы». »
— Aleksander Herzen, Pri evoluo de la revoluciaj ideoj en Rusio [1851]
« Jam tempas forgesi tiun ĉi bedaŭrindan lukton inter la fratoj. Inter ni mankas venkinto. Pollando kaj Rusio estas subpremitaj de komuna malamiko. »
Rilatoj de Pollando kaj Rusio en Vikipedio
Rilatoj de Pollando kaj Rusio en Komuneja kategorio
